Het uitgangspunt van het project Kunstmestvrije Achterhoek is simpel samen te vatten: de import en toepassing van kunstmest in de Achterhoek vervangen door regionaal geproduceerde bemestingsproducten op basis van mineralen herwonnen uit biomassa reststromen zoals overschotten dierlijke mest en zuiveringsslib. De praktijk is aanmerkelijk ingewikkelder.
Dat begint al bij de wetgeving. Hoe chemisch zuiver ook: volgens de vigerende regelgeving mogen minerale producten op basis van uit mest herwonnen mineralen in Nederland niet als kunstmest in de landbouw worden toegepast. Als enige regio in Nederland heeft de Achterhoek sinds 2018 een uitzonderingspositie. Dankzij medewerking van de Europese Unie en het ministerie van LNV werd de Achterhoek vrijgesteld van deze regel. ZOnder verlenging loopt deze vrijstelling af. Dit is vastgelegd in het 6e Actieprogramma inzake de Nitraat Richtlijn.
Dankzij de vrijstelling is Groot Zevert Vergisting (Beltrum) in 2018 begonnen met de productie en toepassing van Groene Weide Meststoffen (GWM). Daarvoor realiseerde het samen met Nijhuis een speciale installatie, de zogenoemde Groene Mineralen Centrale, waarmee mineralen worden teruggewonnen uit co-vergistte overschotten varkensmest. In samenwerking met onderzoekers van de WUR wordt deze groene kunstmestvervanger sinds 2018 op een groeiend areaal gras- en maïsakkers toegepast.
Voor de emissie-arme toepassing van de vloeibare meststof ontwikkelde Slootsmid Mesttechniek te Borculo speciale bemester. Door de toepassing van GPS en andere moderne technieken kan de meststof hiermee zeer nauwkeurig worden gedoseerd.
In veldproeven hebben de onderzoekers van de WUR de werking van GWM vergeleken met traditionele kunstmest. Hun conclusie is na drie jaar veldproeven nog steeds hetzelfde: de werking van GWM is vergelijkbaar met die van kunstmest. De onderzoeksresultaten van de WUR worden door EU gebruikt voor het opstellen van nieuwe regelgeving die het gebruik van dit soort GWM meststoffen standaard mogelijk maakt. Op de website van het project Kunstmestvrije Achterhoek is alle informatie over het project en de resultaten ervan te vinden.
