Regiodeal WP 6

Onderzoek productie veenvervangers

Op dit moment worden grote hoeveelheden veen als een delfstof afgegraven en verwerkt in o.a. potgrond. Deze manier van ‘mijnen’ van veen heeft een behoorlijke grote milieu impact en is vanwege de eindigheid van de veenvoorraden niet duurzaam. In de afgelopen jaren is onderzoek verricht aan het verwerken van de zogenaamde dikke fractie. Dit is de fractie met organische vezels en dergelijke die bij GZV wordt verkregen door de vergistte dierlijke mest te scheiden met behulp van een centrifuge (decanter).  Dit is de eerste processtap in het verwerken van dierlijke mest tot GWM. De vloeibare dunne fractie wordt verder opgewerkt tot GWM.

De dikke fractie kan via een reeks van verdere bewerkingen een product leveren dat qua organische en minerale samenstelling vergelijkbaar is met veen. Op dit moment worden grote hoeveelheden veen als een delfstof afgegraven en verwerkt in o.a. potgrond. Deze manier van ‘mijnen’ van veen heeft een behoorlijke grote milieu impact en is vanwege de eindigheid van de veenvoorraden niet duurzaam. In het kader van dit project is een onderzoeksvoorstel uitgewerkt waarbij de dikke fractie van dierlijke mest na verschillende bewerkingen op belangrijke parameters zoals fytotoxiciteit en invloed op kiem en groeikracht van potplanten onder gecontroleerde kas en veldomstandigheden wordt onderzocht.

Tegelijk wordt ook gekeken naar de mogelijkheden om vergist bermgras te bewerken tot een veen vervanger. Bermgras wordt daarvoor eerste vergist en vervolgens via een aantal was stappen en compostering geschikt gemaakt als veen vervanger. Om te zien of het geschikt is als veen vervanger in potgrond zijn er in het najaar van 2020 potproeven uitgevoerd. Daaruit bleek dat tot 30% van het 'bermgras veen"kon worden bijgemengd en dat de gebruikte planten - chrysanten en begonia's- er bijzonder goed op groeiden. Nu wordt de bedrijfseconomische haalbaarheid van het proces uitgewerkt aan de hand van de verschillende kostenposten.

Bij GZV wordt de organische fractie na de vergisting drie keer gewassen: eerst met zwavelzuur en daarna met water. Door deze behandeling wordt ook een groot gedeelte van de fosfaat verwijderd. Tijdens de vergisting zijn veel makkelijk afbreekbare organische verbindingen afgebroken, waardoor het een hoog gehalte aan zogenoemde effectieve organische verbindingen bevat. In de eerste potproeven bleek ook dit middel geschikt als veen vervanger. Daarnaast is de organische veenvervanger van GZV getest als bodemverbeteraar in een pilot bij tien agrarische bedrijven in het waterwingebied Haarlo-Olden Eibergen. De eerste resultaten geven aan dat het een bodemverbeteraar is met veel potentieel.