Het sluiten van de Achterhoekse agrarische mineralenkringloop stond centraal in het succesvolle regiodeal project Kunstmestvrije Achterhoek. Op de eindbijeenkomst van het project op 23 november 2023 te Aalten werd hier door de projectpartners en andere sprekers bij stil gestaan.
Het project bewees de afgelopen jaren dat het technisch mogelijk is kunstmestvervangers te vervaardigen met mineralen herwonnen uit diverse bronnen zoals mest, zuiveringsslib en stallucht. Behalve met zuren zoals zwavelzuur kan stikstof uit dit soort biomassastromen ook zonder chemie worden teruggewonnen (o.a. als ammonium(bi)carbonaat). Ermee kunnen circulaire meststoffen zoals GWM precies op maat van de behoefte van het gewas worden samengesteld. In de Achterhoek is het mogelijk om met deze circulaire meststoffen de huidige hoeveelheid stikstof kunstmest te vervangen. De ontwikkelde productietechniek is duurzaam en onder voorwaarden bedrijfseconomisch rendabel. Dankzij speciaal voor deze meststoffen ontwikkelde bemesters kan de toepassing emissiearm, milieu- en gewasvriendelijk.
De bal ligt nu bij de wetgever en dan met name de EU. De invoering van de zogenaamde RENURE wetgeving is voor het gebruik van deze nieuwe circulaire meststoffen uit herwonnen mineralen essentieel. De EU goedkeuring van deze nieuwe regelgeving laat nu al enkele jaren op zich wachten. Ondertussen maken deskundigen zich steeds meer zorgen over de situatie die ontstaat door het verdwijnen van de Nederlandse derogatie per 2026. RENURE wetgeving en brede omarming van de ontwikkelde productie en toepassingstechnieken zijn noodzakelijk om de komende jaren het ontstaan van onoverkomelijk grote problemen op de mestmarkt te voorkomen.
Mogelijk is er wettelijk gezien toestemming om teruggewonnen zeer zuivere stoffen te gebruiken als meststof. ASL en andere stikstofverbindingen verkregen via het strippen van mest vallen mogelijk ook onder deze regeling. De EU moet daar echter nog uitsluitsel over geven.
Dit zijn enkele van de belangrijkste zaken die zijn toegelicht op de bijeenkomst. In een informele sfeer namen ruim vijftig toehoorders kennis van de resultaten van het project, de ontwikkelingen in het relevante beleid en hoe het nu verder moet. Hieronder vindt u de sprekers en hun presentaties.
De uitvoering van het project was mogelijk dankzij een regiodeal subsidie gefinancierd door de rijksoverheid, de provincie Gelderland en Achterhoek Ambassadeurs.
| 1 | Patrick Goorhuis, ministerie LNV | Visie op de toekomst, mest(mineralen), RENURE en het agrarisch perspectief |
| 2 | Frank van de Ven, provincie Gelderland | Agrarische innovatieprojecten in Gelderland |
| 3 | Aleid Diepeveen, Achterhoek Ambassadeurs | Achterhoek koploper in Kringlooplandbouw, samen het verschil maken |
| 4 | Arjan Prinsen, Groot Zevert Vergisting | De innovaties van het project Regiodeal Kunstmestvrije Achterhoek |
| 5 | Geo Smith, Nijhuis Saur Industries | Het herwinnen van stikstof, nieuwe bronnen en nieuwe producten. |
| 6 | Inge Regelink (WUR-WenR) |  Kunstmestvervanger GWM: Ervaringen uit veldproeven en de effecten op het milieu |
| 7 | Bert Ebbekink, Slootsmid Mesttechniek | De ontwikkeling van emissie arme RENURE bemesters |
| 8 | Jos Verstraten, LTO vakgroep Melkveehouderij | Mest en de toekomst van de (Achterhoekse) agrarische sector |